14 de març 2010

Torna a la Generalitat la col•lecció de retrats de comtes i reis de Catalunya i Aragó

 
L'Ajuntament retorna a la Generalitat la col•lecció de retrats dels comtes i comtes-reis de Catalunya i Aragó, que estava exposada al Museu Militar de Montjuïc. Amb 54 pintures d'oli, es tracta de la galeria reial més antiga d'Espanya, pintada al segle XVI per Filippo Ariosto.  
Els 46 quadres dels monarques catalans des del temps dels visigots van ser pintats per l'artista bolonyès Filippo Ariosto al segle XVI per encàrrec del govern català d'aleshores. En una conjuntura complexa i delicada a Espanya, la col•lecció, que va costar una petita fortuna, volia simbolitzar el poder polític i econòmic català, alhora que reivindicava la pròpia història, amb la idea d'enviar un missatge clar al monarca de l'època, Felip II.La Galeria dels comtes i comtes-reis de Catalunya-Aragó està formada per cinquanta-quatre pintures a l’oli que representen la genealogia de la casa comtal de Catalunya i Aragó. La part principal d’aquesta sèrie, quaranta-sis quadres, va ser pintada per l’artista Filippo Ariosto entre el juliol del 1587 i l’agost del 1588 com un encàrrec de la Diputació General o Generalitat. Ariosto arribava a Barcelona procedent de Saragossa, on la Diputació d’Aragó li havia encarregat la realització d’una galeria de retrats similars, que no s’ha conservat.
L’objectiu de la Diputació del General o Generalitat quan va fer aquest encàrrec era elaborar una galeria icònica dels comtes i comtes-reis de Catalunya-Aragó des dels seus orígens fins a aquell moment, amb Felip II com a comte vigent.
La sèrie havia de decorar la Sala Nova de la Diputació que s’acabava de construir al Palau de la Generalitat (actual Saló Daurat). Les directrius historiogràfiques les va marcar principalment Francesc Calça, membre de la Universitat de Barcelona, historiador i polític.
font 3/24.cat

Segons el web de la Generalitat, aquesta es la llista:
 http://www20.gencat.cat/docs/Sala%20de%20Premsa/Documents/Arxius/president_premsa.notaPremsa.51.Dossier%20quadres1261131771111.pdf

A la llista hi han un munt d’incorreccions històriques. El desordre i les moltes errades de la llista donada per la Generalitat es incomprensible.

Quadres que es veuran al Saló de Cent
  • 1 Retrat de Guifré el Pilos (897-911), Filippo Ariosto, 1587-1588, 117 x 81,5 cm bastidor, 131,9 x 96 cm marc
  • 2 Retrat de Guifré III (897-911) Filippo Ariosto, 1587-1588 117 x 81 cm bastidor 131,9 x 96 cm marc
  • 3 Retrat de Miró (947-966) Filippo Ariosto, 1587-1588 118 x 81,2 cm bastidor 132,3 x 96,3 cm marc
  • 4 Retrat de Ramon Berenguer III (1097-1131), Filippo Ariosto, 1587-1588 , 117,5 x 81 cm bastidor, 132,2 x 96,5 cm marc, 132 x 96,2 cm marc
  • 5 Retrat de Jaume I (1213-1276) Filippo Ariosto, 1587-1588 117,5 x 81 cm bastidor 131,8 x 95,6 cm marc
  • 6 Retrat de Pere I (1094-1104), Filippo Ariosto, 1587-1588, 117,7 x 81 cm bastidor, 132 x 96,2 cm marc
  • 7 Retrat de Joan II, (1458-1479), Filippo Ariosto, 1587-, 1588, 117,5 x 81,5 cm, bastidor 132 x 96 cm marc
  • 8 Retrat de Carles I (1516-1556), Filippo Ariosto, 1587-1588, 117,2 x 81,5 cm bastidor, 132 x 96 cm marc
  • 9 Retrat de Felip I (II de Castella) (1556-1598), Filippo Ariosto, 1587-, 1588, 117,5 x 81 cm bastidor, 132,4 x 96,2 cm marc
  • 10 Retrat de Wamba (672-680), Filippo Ariosto, 1587-1588;, modificat per Leandre Altisent en 1617, 117 x 81 cm bastidor, 132,4 x 96,2 cm marc
Altres quadres de la Galeria
  • 11 Retrat de Ramon Borrell (992-1017), Filippo Ariosto, 1587-1588, 117 x 81 cm bastidor, 132 x 96 cm marc12 Retrat d'Almodis (1020-1071), Filippo Ariosto, 1587-1588, 117,5 x 81,8 cm bastidor, 132 x 96,5 cm marc
  • 13 Retrat de Ramón Berenguer IV (1131-1162), Filippo Ariosto, 1587-1588, 117,5 x 81,2 cm bastidor, 132 x 96,4 cm marc
  • 14 Retrat de Pere el Gran (1276-1285), Filippo Ariosto, 1587-1588, 117,5 x 80,5 cm bastidor, 132 x 96 cm marc
  • 15 Retrat de Martí l'Humà (1396-1410), Filippo Ariosto, 1587-1588, 117,2 x 81,2 cm bastidor, 132 x 96 cm marc
  • 16 Retrat de Joan I (1387-1396), Filippo Ariosto, 1587-1588, 117 x 81 cm bastidor, 132 x 96 cm marc
  • 17 Retrat d’ Alfons el Cast (1162-1196), Filippo Ariosto, 1587-1588, 117,5 x 81 cm bastidor, 132,5 x 92,5 cm marc
  • 18 Retrat de Ferran I (1412-1416), Filippo Ariosto, 1587-1588, 118 x 81 cm bastidor, 132,5 x 96 cm marc
  • 19 Retrat de Felip IV (V de Castella)(1700-1705), autor desconegut, 117,2 x 81,5 cm bastidor, 132 x 85,7 cm marc
  • 20 Retrat de Guifré I (978-897), Filippo Ariosto, 1587-1588, 118 x 81 cm bastidor, 132 x 96,2 cm marc
  • 21 Retrat de Salomó (848-869), Filippo Ariosto, 1587-1588, 118 x 81,5 cm bastidor, 132 x 96 cm marc
  • 22 Retrat de Sunyer (911-947) , Filippo Ariosto, 1587-1588, 117,5 x 81 cm bastidor, 132,5 x 96 cm marc
  • 23 Retrat de Borrell (798-820), Filippo Ariosto, 1587-1588, 117,5 x 81 cm bastidor, 132 x 96,5 cm marc
  • 24 Retrat Alfons III (1327-1336), Filippo Ariosto, 1587-1588, 117,5 x 81 cm bastidor,
  • 25 Retrat d' Alfons IV (1416-1458), Filippo Ariosto, 1587-1588, 117,5 x 81,5 cm bastidor, 132,5 x 96,5 cm marc
  • 25 Retrat de Joana la Boja (1479-1555), Filippo Ariosto, 1587-1588, 117,5 x 81,5 cm bastidor, 132 x 96 cm marc
  • 27 Retrat de Felip II (III de Castella) (1598-1621), Atribuït a Juan Pantoja de la Cruz (1553-1608), 117 x 81 cm bastidor, 132 x 96 cm marc
  • 28 Retrat de Lluís I (1641-1643), autor desconegut, 118 x 81 cm bastidor, 132 x 97 cm marc,
  • 29 Retrat Berenguer (832-835), Filippo Ariosto, 1587-1588, 117,8 x 81 cm bastidor, 132,7 x 96 cm marc
  • 30 Retrat de Berenguer I (1035-1076), Filippo Ariosto, 1587-1588, 117 x 81,5 cm bastidor, 132 x 96,5 cm marc
  • 31 Retrat de Ramón Berenguer II (1076-1082), Filippo Ariosto, 1587-1588, 117,8 x 81 cm bastidor, 132,7 x 96 cm marc
  • 32 Retrat de Berenguer Ramon (1018-1035), Filippo Ariosto, 1587-1588, 118 x 81,5 cm bastidor, 132 x 96,5 cm marc
  • 33 Retrat de Alfons II (1285-1291), Filippo Ariosto, 1587-1588, 117,7 x 81 cm bastidor, 132 x 96 cm marc
  • 34 Retrat de Jaume II (1291-1327), Filippo Ariosto, 1587-1588, 117,3 x 81,5 cm bastidor, 132,5 x 96,4 cm marc
  • 35 Retrat de Pere III (1336-1387), Filippo Ariosto, 1587-1588, 118 x 81 cm bastidor, 132 x 96,3 cm marc
  • 36 Retrat del rei Ferran II (1479-1516), Filippo Ariosto, 1587-1588, 117,8 x 81 cm bastidor, 133,5 x 97,5 cm marc
  • 37 Retrat de Carles II (1665-1700), autor desconegut, 117,5 x 81,5 cm bastidor, 132,5 x 96,4 cm marc
  • 38 Retrat de Carlemany (742-814), Filippo Ariosto, 1587 – 1588, 118 x 81,3 cm bastidor, 132 x 96,5 cm marc
  • 39 Retrat de Carles el Calb (840-877), Filippo Ariosto, 1587 – 1588, 117,7 x 81,4 cm bastidor, 132,5 x 96,2 cm marc
  • 40 Retrat de Ludovic Pius (814-840), Filippo Ariosto, 1587 – 1588, 117,7 x 81,3 cm bastidor, 132,3 x 96,2 cm marc
  • 41 Retrat de Seniofré (844-848), Filippo Ariosto, 1587 – 1588, 117,6 x 81,2 cm bastidor, 132,3 x 96 cm marc
  • 42 Retrat de Felip III (IV de Castella)(1598-1621), Joan Miquel Gallo, 1626, 118 x 81,5 cm bastidor, 132 x 96 cm marc
  • 43 Retrat de Carles III (1759-1788), autor desconegut, 117,5 x 81 cm bastidor, 132 x 96 cm marc
  • 44 Retrat de Carles IV (1788-1808), autor desconegut, 110,8 x 80,2 cm bastidor, 132 x 96 cm marc
  • 45 Retrat de Ferran VII (1808, 1813-1833), autor desconegut, 116 x 81,7 cm bastidor, 132,5 x 96 cm marc
  • 46 Retrat de Isabel II (1833-1868), autor desconegut, 116,5 x 81 cm bastidor, 131,5 x 96 cm marc
 Llistat dels Comtes que es troben al Centre de Reserves del MNAC
  • 47 Retrat d’Ataülf (? -415), Filippo Ariosto, 1587-1588 
  • 48 Retrat de Valia (415-418), Filippo Ariosto, 1587-1588 
  • 49 Retrat de Bara (801-820), Filippo Ariosto, 1587-1588 
  • 50 Retrat de Bernat (826-832, 835-844), Filippo Ariosto, 1587-1588 
  • 51 Retrat d'Ermessenda (972-1058), Filippo Ariosto, 1587-1588 
  • 52 Retrat de Peronella (1135-1173), Filippo Ariosto, 1587-1588 
  • 53 Retrat de Carles IV (1788-1808), Autor desconegut 
  • 54 Retrat de Ferran VI (1746-1759), Autor desconegut
Si intentem analitzar a partir d’aquets quadres, la visió que al S XVI es tenia de la continuïtat dinàstica dels comtes catalans, observem moltes mancances.
Però si aquesta llista l’ordenem cronològicament ens adonem de les múltiples errades. Potser els de la Generalitat no l’han volguda ordenar per a que no ens adonem. Segons la llista hi han reis repetits, i altres de sobrers.
A l’època visigòtica només tenim tres reis. En canvi a l’època franca hi son els reis francs i alhora els comtes de Barcelona.
Tenim tres comtesses, Ermesenda, Almodis i Peronella, i tenim també una reina que mai ho va ser a les nostres terres Joana la Boja.

Llista ordenada cronològicament:

Reis visigots: Aquí sorprèn que només hi hagin 3 reis alterns sobre 35 reis gots, i que faltin els dos últims que pràcticament només van ser reis de la Tarraconense i la Septimània..
  • 1 47 Retrat d’Ataülf (? -415), Filippo Ariosto, 1587-1588
  • 3 48 Retrat de Valia (415-418), Filippo Ariosto, 1587-1588
  • 29 10 Retrat de Wamba (672-680), Filippo Ariosto, 1587-1588;, modificat per Leandre Altisent en 1617, 117 x 81 cm bastidor, 132,4 x 96,2 cm marc
  • 33 Roderic, (710-711), no hi ha quadre. 
  • 34 Àkhila II (710-713), no hi ha quadre
  • 35 Ardó (714-720), no hi ha quadre
Invasió àrab 720-801

Reis Francs
  • 38 Retrat de Carlemany (742-814), Filippo Ariosto, 1587 – 1588, 118 x 81,3 cm bastidor, 132 x 96,5 cm marc
  •  40 Retrat de Ludovic Pius (814-840), Filippo Ariosto, 1587 – 1588, 117,7 x 81,3 cm bastidor, 132,3 x 96,2 cm marc
  • 39 Retrat de Carles el Calb (840-877), Filippo Ariosto, 1587 – 1588, 117,7 x 81,4 cm bastidor, 132,5 x 96,2 cm marc
Comtes francs . (El comptat es crea el 801.) ( A la llista manquen 5 de 8 d’aquets comtes)
Comptes de Barcelona no hereditaris

  • 1 49 Retrat de Bara (801-820), Filippo Ariosto, 1587-1588
  • 2 820-826 : Rampó
  • 3 50 Retrat de Bernat de Septimània(826-832, 835-844), Filippo Ariosto, 1587-1588
  • 4 41 Retrat de Seniofré (844-848), Filippo Ariosto, 1587 – 1588, 117,6 x 81,2 cm bastidor, 132,3 x 96 cm marc
  • 5 850-852 : Aleran i Isembard
  • 6 852-858 : Odalric
  • 7 858-864 : Humfrid
  • 8 865-878 : Bernat de Gòtia
I aquí ens sobren tres quadres :

  • 23 Retrat de Borrell (798-820), Filippo Ariosto, 1587-1588, 117,5 x 81 cm bastidor, 132 x 96,5 cm marc
  • 29 Retrat Berenguer (832-835), Filippo Ariosto, 1587-1588, 117,8 x 81 cm bastidor, 132,7 x 96 cm marc
  • 21 Retrat de Salomó (848-869), Filippo Ariosto, 1587-1588, 118 x 81,5 cm bastidor, 132 x 96 cm marc
Però per les dates, podem concloure que es tracta de : Borrell comte d’Osona, Berenguer comte de Tolosa, i Salomó comte d’Urgell i Cerdanya

Comptes de Barcelona de la casa de Barcelona  ( A aquest apartat tenen els típics embolics d’en Guifre i sobren les regentes)

  • 1 20 Retrat de Guifré I (878-897), Filippo Ariosto, 1587-1588, 118 x 81 cm bastidor, 132 x 96,2 cm marc. Aquest es el Pilòs
  • 2 1 Retrat de Guifré el Pilos (897-911), Filippo Ariosto, 1587-1588, 117 x 81,5 cm bastidor, 131,9 x 96 cm marc. Les dates corresponen a Borrell I - Guifré II
  • 3 22 Retrat de Sunyer I (911-947) , Filippo Ariosto, 1587-1588, 117,5 x 81 cm bastidor, 132,5 x 96 cm marc
  • 4 2 Retrat de Guifré III (897-911) Filippo Ariosto, 1587-1588 117 x 81 cm bastidor 131,9 x 96 cm marc. Sembla ser que d'en Guifré en Pilós tenim dos quadres.
  • 5 3 Retrat de Miró I (947-966) Filippo Ariosto, 1587-1588 118 x 81,2 cm bastidor 132,3 x 96,3 cm marc
  • 6  Falta el quadre d'en Borrell II (947-992)
  • 7 11 Retrat de Ramon Borrell (992-1017), Filippo Ariosto, 1587-1588, 117 x 81 cm bastidor, 132 x 96 cm marc
  • 7 51 Retrat d'Ermessenda (972-1058), Filippo Ariosto, 1587-1588
  • 8 32 Retrat de Berenguer Ramon (1018-1035), Filippo Ariosto, 1587-1588, 118 x 81,5 cm bastidor, 132 x 96,5 cm marc
  • 9 30 Retrat de Berenguer I (1035-1076), Filippo Ariosto, 1587-1588, 117 x 81,5 cm bastidor, 132 x 96,5 cm marc.
  • 9.12 Retrat d'Almodis (1020-1071), Filippo Ariosto, 1587-1588, 117,5 x 81,8 cm bastidor, 132 x 96,5 cm marc
  • 9 31 Retrat de Ramón Berenguer II (1076-1082), Filippo Ariosto, 1587-1588, 117,8 x 81 cm bastidor, 132,7 x 96 cm marc
  • 10 4 Retrat de Ramon Berenguer III (1097-1131), Filippo Ariosto, 1587-1588 , 117,5 x 81 cm bastidor, 132,2 x 96,5 cm marc, 132 x 96,2 cm marc
  • 11 13 Retrat de Ramón Berenguer IV (1131-1162), Filippo Ariosto, 1587-1588, 117,5 x 81,2 cm bastidor, 132 x 96,4 cm marc
  • 11.-52 Retrat de Peronella (1135-1173), Filippo Ariosto, 1587-1588
Comtes-reis de Catalunya-Aragó (Aquí hi ha una errada de dates a Pere I.)
  • 1 -17 Retrat d’ Alfons el Cast (1162-1196), Filippo Ariosto, 1587-1588, 117,5 x 81 cm bastidor, 132,5 x 92,5 cm marc
  • 2 -6 Retrat de Pere I (1196-1213) (1094-1104), Filippo Ariosto, 1587-1588, 117,7 x 81 cm bastidor, 132 x 96,2 cm marc
  • 3 -5 Retrat de Jaume I (1213-1276) Filippo Ariosto, 1587-1588 117,5 x 81 cm bastidor 131,8 x 95,6 cm marc
  • 4 -14 Retrat de Pere el Gran (1276-1285), Filippo Ariosto, 1587-1588, 117,5 x 88,5 cm bastidor, 132 x 96 cm marc
  • 5 -33 Retrat de Alfons II (1285-1291), Filippo Ariosto, 1587-1588, 117,7 x 81 cm bastidor, 132 x 96 cm marc
  • 6 -34 Retrat de Jaume II (1291-1327), Filippo Ariosto, 1587-1588, 117,3 x 81,5 cm bastidor, 132,5 x 96,4 cm marc
  • 7 -24 Retrat Alfons III (1327-1336), Filippo Ariosto, 1587-1588, 117,5 x 81 cm bastidor,
  • 8- 35 Retrat de Pere III (1336-1387), Filippo Ariosto, 1587-1588, 118 x 81 cm bastidor, 132 x 96,3 cm marc
  • 9 – 16 Retrat de Joan I (1387-1396), Filippo Ariosto, 1587-1588, 117 x 81 cm bastidor, 132 x 96 cm marc
  • 10 -23 Retrat de Martí l'Humà (1396-1410), Filippo Ariosto, 1587-1588, 117,2 x 81,2 cm bastidor, 132 x 96 cm marc

Comptes de Barcelona, Casa de Trastàmara  (A aquest apartat es van deixar els tres reis “rebels” a la guerra civil.)
  • 1 -18 Retrat de Ferran I (1412-1416), Filippo Ariosto, 1587-1588, 118 x 81 cm bastidor, 132,5 x 96 cm marc
  • 2-25 Retrat d' Alfons IV (1416-1458), Filippo Ariosto, 1587-1588, 117,5 x 81,5 cm bastidor, 132,5 x 96,5 cm marc
  • 3-7 Retrat de Joan II, (1458-1479), Filippo Ariosto, 1587-, 1588, 117,5 x 81,5 cm, bastidor 132 x 96 cm marc
  • 4 1462-1463 : Enric I l'Impotent, nét de Ferran I, rei de Castella i Lleó (com a Enric IV)
  • 5 1463-1466 : Pere IV el Conestable de Portugal, besnet d'Alfons el Benigne.
  • 6 1466-1472 : Renat I el Bo, nét de Joan I, rei de Provença i Nàpols.
  • 7-36 Retrat del rei Ferran II (1479-1516), Filippo Ariosto, 1587-1588, 117,8 x 81 cm bastidor, 133,5 x 97,5 cm ma
Comtes de Barcelona- Casa d’Austria (A aquest apartat sobra la Joana la Boja que mai va ser comtesa ni reina aquí, i es van deixar a Lluis II i a Carles III, arxiduc d’Austria)

  • 1-25 Retrat de Joana la Boja (1479-1555), Filippo Ariosto, 1587-1588, 117,5 x 81,5 cm bastidor, 132 x 96 cm marc
  • 2- 8 Retrat de Carles I (1516-1556), Filippo Ariosto, 1587-1588, 117,2 x 81,5 cm bastidor, 132 x 96 cm marc
  • 3 - 9 Retrat de Felip I (II de Castella) (1556-1598), Filippo Ariosto, 1587-, 1588, 117,5 x 81 cm bastidor, 132,4 x 96,2 cm marc
  • 4- 27 Retrat de Felip II (III de Castella) (1598-1621), Atribuït a Juan Pantoja de la Cruz (1553-1608), 117 x 81 cm bastidor, 132 x 96 cm marc
  • 5 - 42 Retrat de Felip III (IV de Castella)(1598-1621), Joan Miquel Gallo, 1626, 118 x 81,5 cm bastidor, 132 x 96 cm marc
  • 6 28 Retrat de Lluís I (1641-1643), autor desconegut, 118 x 81 cm bastidor, 132 x 97 cm marc,
  • 7 1643-1652 : Lluís II, fill de l'anterior (com a Lluís XIV)
  • 8 37 Retrat de Carles II (1665-1700), autor desconegut, 117,5 x 81,5 cm bastidor, 132,5 x 96,4 cm marc
  • 9 19 Retrat de Felip IV (V de Castella) (1700-1705), autor desconegut, 117,2 x 81,5 cm bastidor, 132 x 85,7 cm marc
  • 10 1705-1714 : Carles III (Arxiduc Carles d'Àustria), de la dinastia Habsburg (cal no confondre'l amb Carles III de Borbó)
  • 11 -54 Retrat de Ferran VI (1746-1759), Autor desconegut
  • 12 -43 Retrat de Carles III (1759-1788), autor desconegut, 117,5 x 81 cm bastidor, 132 x 96 cm marc
  • 13 -44 Retrat de Carles IV (1788-1808), autor desconegut, 110,8 x 80,2 cm bastidor, 132 x 96 cm marc
  • 13 -53 Retrat de Carles IV (1788-1808), Autor desconegut
  • 14 -45 Retrat de Ferran VII (1808, 1813-1833), autor desconegut, 116 x 81,7 cm bastidor, 132,5 x 96 cm marc
  • 15-46 Retrat de Isabel II (1833-1868), autor desconegut, 116,5 x 81 cm bastidor, 131,5 x 96 cm marc
Em sorprèn que ni TV3 ni cap diari, ni cap altra web que ha publicat la noticia s’hagi pres aquesta molèstia. Potser era massa feina o demostra el poc interès.


1 comentari:

Anònim ha dit...

Jo diria que encara hi ha més errades: el retrat de Lluís I, per l'estil i l'edat del retratat, correspon a Lluís, el fill de Felip V, que regnà breument a Espanya i en morir fou succeït novament pel seu pare. D'altra banda, seria estrany que a la llista s'haguessin donat els comtes Lluís I i II reis de França, ja que serien considerats com a usurpadors de Felip IV. Probablement, durant la Guerra de Segadors hi hagués els retrats corresponents, però segurament foren destruïts després de la presa de la ciutat. Per tant, estrictament falten els dos lluïsos (XIII i XIV).